1. Beleidskader

De gemeente is verantwoordelijk voor het optimaal inzetten van haar vastgoed ter uitvoering van bestuurlijk vastgestelde doelen. De gemeente draagt zorg voor efficiënte en gemeentebrede beleidsvorming op het gebied van ontwikkeling en realisatie, beheer en inzet van het gemeentelijk vastgoed. Het planmatig laten uitvoeren van eigenaaronderhoud is hier een belangrijk onderdeel van. Het streven is om aan alle panden onderhoud uit te voeren conform een éénduidige systematiek. Daarbij wordt in principe een strikte scheiding tussen het eigenaaronderhoud en het huurdersonderhoud gemaakt, conform het Burgerlijk Wetboek. De gemeente is op basis hiervan uitsluitend verantwoordelijk voor het laten uitvoeren en bekostigen van het eigenaaronderhoud.

De gemeentelijke vastgoedportefeuille wordt onderhouden conform de methodiek van conditie gestuurd onderhoud (NEN2767). In deze systematiek wordt gekeken naar de staat van de afzonderlijke bouwelementen. Afhankelijk van de conditie wordt er een kwaliteitsscore aangegeven van 1 (uitstekend) tot 6 (zeer slecht).

In de op 20 februari 2014 door de gemeenteraad vastgestelde ‘nota vastgoed’ (RIS 269126) is beschreven dat het streven is om voor panden die structureel onderdeel uitmaken van de vastgoed-portefeuille de conditiescore minimaal op niveau 3 (redelijk) te krijgen en/of te houden en per bouwelement in te grijpen wanneer conditie 4 (matig) wordt geconstateerd. Per pand kan er afhankelijk van het toekomstperspectief, locatie en representativiteit op bouwdeelniveau gedifferentieerd worden in het kwaliteitsniveau van onderhoud. De meerjarige onderhoudsplannen (MOP’s) worden per object periodiek geactualiseerd.

1. Verduurzaming

Verduurzamingsmaatregelen worden op natuurlijke vervangingsmomenten uitgevoerd zoals bijvoorbeeld het isoleren van een dak wanneer de dakbedekking vervangen moet worden, of vervanging door energiezuinigere installaties. Om een beter zicht te krijgen op de energetische conditie van een pand en verduurzamingsmaatregelen beter te borgen in de onderhoudsplannen worden de MOP’s omgezet naar Duurzame Meerjaren OnderhoudsPlannen (DMOP’s). Dit betekent dat sinds 2016 bij de periodieke inspecties van panden tevens de energetische staat van het pand in beeld wordt gebracht. Met deze informatie kunnen vanuit de DMOP verduurzamingsscenario’s onderzocht worden. In een periode van drie tot vier jaar hebben alle panden een herinspectie gehad en zijn de MOP’s omgezet in DMOP’s.
Geplande onderhoudswerkzaamheden met verduurzaming als neveneffect worden gefinancierd vanuit de MOP, overige maatregelen die niet als onderhoud gekenmerkt worden zullen op grond van de begrotingsvoorschriften niet uit de onderhoudsmiddelen bekostigd worden. De DMOP ondersteunt de opgave het vastgoed conform de gemeentelijke doelstellingen versneld te verduurzamen.

1. Financieel resultaat 2017 (Budget 2017 minus werkelijke lasten 2017)

Door het gemeentelijk vastgoed als één complex te beschouwen, kunnen schaal- en efficiencyvoordelen behaald worden. Bij het vaststellen van de begroting 2018-2021 zijn de onderhoudsvoorzieningen komen te vervallen. Randvoorwaarden zijn dat alle middelen in de bestaande exploitatie die bestemd zijn voor onderhoud hiervoor beschikbaar blijven en als één budget gezien mogen worden. Om de systematiek goed te laten functioneren is één (gemaximeerde) gemeentebrede reserve ingesteld waarmee de jaarrekeningresultaten verrekend kunnen worden. Er kunnen van jaar tot jaar fluctuaties optreden in de onderhoudslasten. Bij aanvang is € 4,5 mln. vanuit de voorziening aan deze reserve toegevoegd. De gemaximeerde bovengrens van de reserve is op € 4,5 mln. gesteld. Daarmee is het onderhoud voor de komende jaren geborgd en kan ervaring met het nieuwe systeem worden opgedaan. Voor de goede werking van het nieuwe systeem zijn aanvullende spelregels nodig. Deze spelregels zijn vertaald naar de verordening en het uitvoeringsbesluit Financieel Beheer en Beleid (RIS 298231). In de verordening is het onderscheid tussen onderhoud en (vervangings)investeringen verduidelijkt. Het vervangen van installaties wordt nu bijvoorbeeld niet meer bekostigd uit het onderhoud budget maar wordt opgenomen in het Meerjaren Investeringsplan en geactiveerd op de balans. Deze investeringen worden dus niet meer toegelicht in deze paragraaf. In 2017 is een bedrag van € 1,6 mln. uit het onderhoudsbudget niet besteed.

1. Afwijkingen op raming Meerjarenonderhoudsplan (MOP)

Voor alle objecten die in gemeentelijk beheer zijn met een verwachte beheertermijn van minimaal 5 jaar is een meerjaren onderhoudsplanning opgesteld. Deze planning fluctueert van jaar tot jaar en wijkt dus altijd af van het structurele onderhoudsbudget dat elk jaar gelijk is. In 2017 is in totaal een onderbesteding t.o.v. de raming van € 0,7 mln. Onder- en overbestedingen ten opzichte van de begrote uitgaven zijn in zijn algemeenheid te verklaren:
Met name bij grotere onderhoudswerkzaamheden kunnen de werkzaamheden in het lopende jaar in gang worden gezet maar vindt de uitvoering en facturering grotendeels plaats in het volgende jaar. Daarnaast kan op grond van de conditie van het betreffende element besloten worden de werkzaamheden eerder of later uit te voeren. Andere overwegingen bij vervroegd of uitgesteld onderhoud hebben te maken met efficiency in uitvoering zodat werkzaamheden gelijktijdig uitgevoerd kunnen worden. Op deze wijze wordt overlast bij gebruikers van panden beperkt en worden kosten bespaard. Dit geldt ook voor panden uit de kernportefeuille waar in het kader van verduurzaming maatwerkrapporten worden opgesteld en behalve onderhoud tevens geïnvesteerd wordt in verduurzamingsmaatregelen. Tot slot kan er sprake zijn van onvoorzien onderhoud en calamiteiten. Per pand wordt daar jaarlijks een klein bedrag voor gereserveerd voor het verhelpen van bijvoorbeeld daklekkages. Het komt echter ook voor dat elementen die normaal gesproken tijdens de levensduur van een pand niet vervangen hoeven worden toch gebreken vertonen en herstel of volledige vervanging toch noodzakelijk is.

Naast bovengenoemde algemene verklaring van de verschillen onderstaand een verklaring voor de grootste verschillen ten opzichte van de planning 2017 per programma.

Cultuur en Bibliotheek

De onderbesteding wordt met name veroorzaakt door:

Stadhouderslaan 37, Museon:
Werkzaamheden aan de liften zijn uitgesteld en worden meegenomen in afwegingen mbt verduurzaming van het pand. Bedrag: € 0,421 mln.

Prinsegracht 27, Koorenhuis:
Door asbestproblematiek en de wens tot combineren van installatie vervanging en dakbedekkingrenovatie zijn diverse werkzaamheden verschoven naar 2020. Bedrag: € 0,192 mln.

Onderwijs (inclusief kinderopvang)

De onderbesteding is te verklaren doordat het hier voornamelijk incidentele middelen voor projecten betreft. Het budget voor deze projecten is in 2017 beschikbaar gesteld en worden pas in 2018 of later afgerekend zoals bijvoorbeeld het project aan de Laan van Poot en de tijdelijk huisvesting voor een basisschool in Madestein. Bedrag: € 0,655mln. De planning van deze projecten is per abuis geheel in 2017 opgenomen terwijl de uitvoering grotendeels in 2018 plaatsvind.

Zorg en Welzijn

De overbesteding wordt met name veroorzaakt door:

Anemoonstraat 25, welzijnsverzamelgebouw:
Begin 2017 was nog sprake van het realiseren van een uitbreiding van het pand, in afwachting van besluitvorming is er beperkt onderhoud gepland. De uitbreiding vindt geen doorgang zodat uitgesteld onderhoud en mutatieonderhoud voor de nieuwe huurder is uitgevoerd. Bedrag: € 0,229 mln.

Weimarstraat 69, Wijkcentrum:
De opdracht voor onderhoudswerkzaamheden is eind 2016 verstrekt, uitvoering en facturatie volledig in 2017. Bedrag: € 0,148 mln.

Ontwikkeling Buitenruimte

De onderbesteding wordt met name veroorzaakt door:

Vissershavenstraat 2, afvalbrengstation:
In 2017 is besloten vervangende nieuwbouw voor dit pand te realiseren. Onderhoud is daardoor beperkt gehouden tot onderhoud i.v.m. calamiteiten en veiligheid. Bedrag: € 0,186 mln.

Herman Kosterstraat, Haagse Markt:
Het marktgebouw en de kramen zijn nieuw. Het standaard gereserveerde bedrag voor calamiteiten en niet planmatig onderhoud is dit jaar niet gebruikt. Bedrag: € 0,076 mln.

Economie, Intern. stad en Binnenstad

De overbesteding wordt veroorzaakt door:

Churchillplein 10, World Forum Congress Centre:
De renovatie is in 2017 opgeleverd. Tijdens de renovatie zijn aanvullende onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Het onderhoudsplan wordt in 2018 opgesteld en meegenomen in begroting 2018. Bedrag: € 0,139 mln.

Verkeer en milieu

De onderbesteding wordt met name veroorzaakt door:

Telexstraat 3, huisvesting en garage Metropoolregio Rotterdam Den Haag:
De op levensduur geplande vervanging van verwarmingsinstallaties konden worden uitgesteld. De vervanging staat onbedoeld nog in de MOP. Bedrag: € 0,187 mln.

Biesieklettes:
De Biesieklette aan het Deltaplein wordt gesloopt, gepland onderhoud wordt derhalve niet meer uitgevoerd. Biesieklette Leyweg is buiten gebruik waardoor het onderhoud niet meer van toepassing is. Bedrag: € 0,054 mln.

Wonen en duurzaamheid

De onderbesteding wordt met name veroorzaakt door:

Zieken 103-115, woningen statushouders:
Dit pand is inclusief onderhoudsplanning omgelabeld van zorg en welzijn naar wonen en duurzaamheid. In 2017 is dit pand verbouwd naar woningen voor statushouders. Bedrag: € 0,125 mln.

Interne dienstverlening

De overbesteding wordt met name veroorzaakt door:

Clingendael 7, Instituut Clingendael:
Schilderwerk en gevelherstelwerk uitgevoerd, steigerwerk geen onderdeel van schilderwerk. Werkzaamheden aan klimaatinstallatie naar aanleiding van klachten. Bedrag: € 0,053 mln.

Riviervismarkt 2, Grote Kerk:
Voor het openstellen van de kerktoren zijn aanvullende werkzaamheden uitgevoerd met name om aan de veiligheidseisen te voldoen (sprinkler- en brandmeldinstallatie, valbeveiliging). Bedrag: € 0,029 mln.

Trekvlietplein 2, kantoor Veeg en Straatbedrijf:
In 2018 zijn onderhoudswerkzaamheden gepland, deze worden aangegrepen om het pand te verduurzamen. Daartoe zijn in 2017 voorbereidende werkzaamheden en onderzoeken uitgevoerd. Bedrag: € 0,021 mln.

Stadsdelen en wijkaanpak

De overbesteding wordt met name veroorzaakt door:

Westduinweg 38D, Buurthuis van de toekomst:
Bij het opstellen van de onderhoudsbegroting was het voornemen het pand af te stoten waardoor begroot onderhoud tot het minimum beperkt is. Medio 2017 is het besluit genomen het pand door te exploiteren. Het uitgestelde onderhoud opgepakt en uitgevoerd. Bedrag: € 0,238 mln.